Astronomische navigatie • Poolshoogte en breedte

Poolshoogte en Hemelbreedte 

Door het meten van de Hoogte van van de Poolster, ook wel de Polaris genoemd kan eveneens breedte van het moment worden bepaald. Voorwaarden zijn een heldere hemel tegen een donkere achtergrond. We passen de stelling toe dat de Polaris oneindig ver weg staat.

Polaris
Hoogtemeting met kwadrant
Poolshoogte is een term uit de Astronomische Navigatie
De Poolshoogte gelijk aan de breedte van de Aangenomen Waarnemer

Aangenomen Waarnemer op de Noordpool

Ervan uitgaande dat de Polaris in het noorden recht boven de denkbeeldige aardas staat kunnen we stellen dat de Declinatie van de Polaris 90° Noord bedraagt. Stel dat een Aangenomen Waarnemer zich op de geografische Noordpool bevindt, dan zal deze een Sterhoogte waarnemen van 90°.  De Hemelbreedte Zd volgt uit de formule 90° – Ho ° dus Zd = 90° – 90° = 0°. Tegelijk constateren we dat de gemeten Sterhoogte van 90° overeenkomt met de breedtegraad van de Aangenomen Waarnemer op de geografische Noordpool: 90° Noorderbreedte. Het Zenith van de Aangenomen Waarnemer en de Polaris vallen samen. De Geografische Projectie van de Polaris bevindt zich op de positie van de Aangenomen Waarnemer.

Aangenomen Waarnemer op de Evenaar

Stel dat een Aangenomen Waarnemer zich op de Evenaar bevindt en de Sterhoogte van de Polaris zou meten. De Aangenomen Waarnemer op de Evenaar zal een Sterhoogte Ho meten van 0°, de Polaris zal voor de Aangenomen Waarnemer op de Schijnbare Horizon staan (theoretisch gesproken). Ook hier volgt de Hemelbreedte Zd uit de formule 90° – Ho ° dus 90° – 0° = 90°.  Tussen het Zenith van de Aangenomen Waarnemer en de Polaris bevindt zich een hoek van 90°. Maar opmerkelijker, de Sterhoogte van 0° komt overeen met de breedtegraad van de Aangenomen Waarnemer, namelijk 0°, de breedtegraad van de Evenaar.

Sterhoogte Polaris gelijk aan breedte AW

Uit de tekening hierboven en hieronder volgt dan ook dat voor wat de Polaris betreft de gemeten Sterhoogte Ho ° overeenkomt met de breedtegraad van de Aangenomen Waarnemer.

Blauw in huisstijl h2

Blauw in huisstijl vet

Blauw in huisstijl

Bijzonderheden

Er zijn geen bijzondere bijzonderheden

Blauw in huisstijl

Logboek

Datum … 
Van … naar …
Tijd …
Postie …°…’…” N/S …°…’…” O/W
Koers …°
Vaart … Kn
Log … Nm 
Windsnelheid …
Windrichting … 
Barometer … mBar 
Zicht …
Zee …
Hoog water …
Laag water …
Bijzonderheden …

Meteo & Navigatie

Gegevens van de zon 2025

Publicatie No-249 The Nautical Almanac

Scheepsweerbericht KNMI

Weerkaarten KNMI

Getijdengegevens RWS

Disclaimer

De bovenstaande uitleg en benaderingen zijn zo betrouwbaar mogelijk uitgelegd, maar geven geen garantie op een veilige navigatie ter land, ter zee of in de lucht, of het slagen voor een examen. Het bovenstaande is uitsluitend bedoeld om het begrip voor de astronomische navigatie te verbreden en te verdiepen.

Geef een reactie