Westenschouwen
Over het dorp Westenschouwen op Schouwen-Duiveland gaat een sage met als strekking ‘De zee geeft, de zee neemt’. Voorbij de monding van de Oosterschelde ligt aan de zuidwestzijde op Schouwen-Duiveland het dorp Westenschouwen. In de vijftiende eeuw, tussen 1400 en 1500 na Christus zou hier een haven zijn geweest, die tevens als uitmonding van een kreek met de naam de Amer was. Een vissershaven zowel een handelshaven.
De zee geeft, de zee neemt
Maar de zee geeft en de zee neemt. Westelijker dan Westenschouwen zou het vissersdorp Paalvoetsijde of Taeleboutseinde hebben gelegen, zo’n halve kilometer zeewaarts. Maar door afkalving van de kust is dit dorp in zee verdwenen, ergens tussen 1350 en 1400 na Christus. In die tijd was er al een dijk aangelegd om andere dorpen voor datzelfde lot te behoeden. Bewoners van Paalvoetsijde zouden zich in de plaats Nijerhavene, later genoemd Westende gaan vestigen. Westende dat Westenschouwen is gaan heten, waar de bewoners leefden van de haringvisserij en de handel Maar de natuur laat zich niet sturen, ook deze haven aan de Amer van Westende verzande, waarop de visserlieden hun schepen verplaatsten naar het nabije Burghsluis, en de handelaren kozen voor Zierikzee.
Sage ‘De Vrouwe van Westende’
Over het verzanden van de haven van Westenschouwen wordt een sage verteld, ‘De Vrouwe van Westende’. Een visser van Westenende zou een zeemeermin in zijn netten hebben gevonden en mee naar het dorp hebben genomen. De zee geeft. Maar de zeemeerman die zijn zeemeermin miste drong er daarop bij de vissers op aan hem zijn vrouw terug te geven. Aan land zou de zeemeermin immers geen leven hebben en sterven. Maar de vissers van Westende weigerden, wilden de zeemeermin voor zichzelf houden. Waarop de zeemeerman een vloek over Westende hebben uitgesproken:
Schouwen, Schouwen, ‘t sal je rouwen
dat je genomen eit m’n vrouwe!‘t Rieke Schouwen zal vergaen,
alleen de toren zal bluven staen!
Plompe Toren
Het blijft een sage, maar Westenschouwen is als vissersdorp en handelsplaats in verval geraakt. De zee geeft en de zee neemt, maar hoe dan ook, de toeristen van nu maken het goed, Westenschouwen heeft vanwege haar ligging een mooi en zonnig strand en een prachtige duingebied. Het verhaal van ‘De sage van Westenschouwen’ klinkt ook in de De Plompe Toren van het verdronken dorp Koudekerke, een kilometer oostelijk van Burghsluis. Van de zee die geeft en neemt.
Zie ook Plompe Toren en Vuurtoren Burgh-Haamstede
