Schiedamse Stadsmolens
De stadsmolens van Schiedam waren van alle markten thuis. Dat blijkt wel uit waar deze molens voor dienden. Graan, tarwe en gerst werden vermalen voor de broodbakkerijen. Maar ook voor de jeneverstokerijen. Daarnaast produceerden de molens veevoeders door het mengen van erwten, mais en bonen. Ook de inzet als houtzaagmolen deed zich voor. Zo werden de Schiedamse Stadsmolens voortdurend omgebouwd naar behoefte, vraag en aanbod. De molens van Schiedam dragen namen. Vandaag wandelden wij langs stadsmolens De Drie Koornbloemen, De Noord en De Walvisch.
De Drie Koornbloemen (1770)
Molen De Drie Koornbloemen staat aan de Vellevest en dateert van 1770. Met deze leeftijd is het de oudste nog bestaande stadsmolen van Schiedam. Het is ook de enige molen inde stad met aangebouwde molenaarswoning. Oorspronkelijk was deze molen een moutmolen, voor het leveren van mout aan de destilleerderijen. Daarna werd de stellingmolen ingezet als houtzaagmolen, en later omgebouwd tot pelmolen, het pellen van rijst. Dan volgt de ombouw voor het malen van granen tot meel voor de broodbakkerij. Vervolgens werden erwten, mais en bonen vermalen tot veevoeders.
De Drie Koornbloemen
De Drie Koornbloemen aan de Vellevest uit 1770 is de oudste Schiedamse stadsmolen en heeft graan gemalen, mahoniehout gezaagd, rijst gepeld en erwten, maïs en bonen gemalen voor veevoeder.
De Noord (1803)
Aan de Noordvest staat stadsmolen De Noord uit 1803. Hier zou eerst een houten molen hebben gestaan. Daarop volgde een stenen molen voor de productie van mout voor de jeneverstokerijen van Schiedam. Maar de bebouwing van Schiedam nam meer en meer de wind uit de zeilen van de roeden, waarop de gemetselde molen werd afgebroken en wat verderop weer werd opgebouwd, met een grotere hoogte. Het probleem met de vrije wind was daarmee niet voorbij, waarop er een dieselmotor in de ‘peperbus’ werd geplaatst. De kap en de wieken waren daarbij verwijderd. Zo was de molen sinds de jaren dertig nog een tijd in bedrijf voor de productie van veevoeders en meel voor ambachtelijke bakkerijen.
De Noord
De Noord aan de Noordvest uit 1803 is de hoogste authentieke windmolen ter wereld. Hij is gebouwd op de plek waar al in 1400 een houten molen stond met de naam De Noort Moole.
De Walvisch (1794)
Nabij de Schiedamse Walvischstraat staat aan de Westvest de stadsmolen De Walvisch, gebouwd in 1794. De eerste steen is gelegd door A. Nolet, een veelzeggende naam in Schiedam. Zowel deze stellingmolen als de nabijgelegen straat herinneren aan de walvisvaart rond Groenland. Ook Schiedamse vissers voeren noordwaarts als walvisjagers, mede vanwege het walvisvlees en de gezond geachte levertraan. Molen de Walvisch is gebouwd vanwege het malen van graan voor de Schiedamse jeneverstokerijen, vanwege de vraag naar moutwijn en jenever. Dat er ook bij de Schiedamse walvisjagers vast goed in zal zijn gegaan.
De Walvisch
De Walvisch stamt uit 1794 maar was er bijna niet meer geweest. In 1996 woedde er brand in de molen aan de Westvest. Maar door de inspanningen van particulieren, bedrijven en de gemeente is de herbouw gerealiseerd.
