Loodsboten Spica (1973) en Rigel (1948)

Loodsboten Maassluise haven
Loodsvaartuig Spica afgemeerd in Maassluis, daarachter loodsboot Rigel.

Een oude ansichtkaart uit Maassluis: de loodsboten  Spica en Rigel in de Maassluise haven. Zusterschepen van de Spica (1973) waren de Fomalhout (1974) en de Altair (1974), deze behoorde tot de S-klasse loodsvaartuigen. De kiel van de Rigel was oorspronkelijk gelegd om te worden tot een ‘Groenlandtrawler’ anex ‘Vorpostenboot’ maar is vanwege de bezetting in de Tweede Wereldoorlog uiteindelijk afgebouwd als loodsboot. Zusterschepen van de Rigel waren de Algol en de Deneb.

Loodsvaartuigen Wega (1968) en Capella (1968)

Loodsbooten Wega en Capella kunnen gezien worden als het prototype van de S- en M-klasse loodsvaartuigen. De rompvorm, het silhouet en de diesel-elektrische voortstuwing zouden in de latere loodsvaartuigen terugkeren, maar er waren ook duidelijke verschillen. Zo hadden de Wega einde Capella een groter stuurhuis met aangebouwde accommodatie, met meer maar kleinere ramen aan de voorzijde van het stuurhuis. Ook hadden de Wega en Capella twee masten, in plaats van de ene mast geïntegreerd in de schoorsteen. De achtermast was daarbij voorzien van een hijsspier om de jollen te hijsen. Ook bevond zich bij de nieuwbouw een voor die tijd futuristische brug achter de schoorsteen, met een omloop rond de schoorsteen. De Wega en de Capella oogden daarmee als echte zeeschepen en ‘stoerder’ dan hun zusterschepen.

Technische gegevens Wega

Scheepswerf A. Vuyck & Zonen
Capelle a.d. IJssel
Kiellegging 2 oktober 1967
Stapelloop 14 maart 1968
Proefvaart mei 1968
Oplevering 23 juli 1968
Bouwnummer 822
Tonnage 887 GrossTon
Lengte over alles 59.34 meter
Lengte tussen de loodlijnen 53,69 meter
Breedte over alles 10,63 meter
Holte 4.71 meter
Diepgang 3.71 meter
Maximum snelheid 16 Knopen
Voortstuwing aanvankelijk 3 x 540 pk Paxman motoren
Voortstuwing na hermotorisering 3 x 600 pk Deutz 8 cilinder
Geïnstalleerd vermogen 1799 Pk/1323 Kw Diesel Elektrisch
Motortype SBA 8M816
Motornummers 7348690 & 734893 & 734894

De Wega is uit dienst gesteld bij Loodswezen Nederland BV in 2000
In gebruik genomen door de Braziliaanse Marine

Het zusterschip Capella is destijds gebouwd bij scheepswerf Amels in Makkum

Loodsvaartuigen S-klasse & M-klasse

In navolging van de Wege en Capella zijn de loodsvaartuigen Spica, Altair en Fomalhout in de gekomen. Deze drie schepen werden door het ministerie van Defensie aangeduid als S-Klasse. Waarna de vlood loodsvaartuigen werd aangevuld met schepen aangeduid als de M-Klasse; de Mirfak, Menkar en Markab.

Loodsboot Fomalhout
Loodsboot Fomalhout foto: C. Bijl
Hoofd Elektro Motor Fomalhout
Hoofd Elektro Motor loodsvaartuig Fomalhout, foto: Kees Bijl

Alhoewel de silhouetten van S-klasse en M-klasse in grote lijnen overeen komen zijn er wel verschillen tussen deze schepen. Zo zijn er verschillen in de accommodaties: bij de S-klasse bevindt de kombuis zich boven de machinekamer, bij de M-klasse is de kombuis aan bakboord tegenover het bemanningsverblijf gesitueerd. Waar op de M-klasse zich de wasmachines en drogers bevinden, daar staan op de S-klasse de koel- en vrieskasten. Ook de airconditioning-ruimten in het voorschip bevinden zich op andere plaatsen, met daarbij een andere indeling van de hutten voor de bemanning. Uiterlijk is het grote verschil het aantal loodsjollen. De S-klasse telt vier jollen, twee aan stuurboord en twee aan bakboord, met iedere jol een eigen sloepenlier/davit. De M-klasse telt twee sloepenlieren/davits en heeft een dekkraan achter de schoorsteen om de reservejol te kunnen hijsen.

Loodsvaartuig Mirfak
Loodsboot Mirfak op de Oude Maas bij het passeren van de oude Spijkenisser Brug
ms Mirfak
Voordek ms Mirfak

Loodsvaartuig Altair verbouwd tot jacht

Loodsvaartuig Altair
S-klasse loodsvaartuigen telden zes ramen aan de voorzijde van de accommodatie
Loodsboot Altair
Na verbouwing zin de oorspronkelijk vier jollenkranen vaan de Altair verwijderd en is het dek verbreed tot in de zijden van het schip
Loodsboot Altair
Het doorgetrokken dek gezien vanaf het stuurhuisdak
Loodsboot Altair
Schoorsteen en accomodatie gezien vanaf het helikopterdek. Om de bijboten aan beide zijden van het schip te water te te kunnen laten is er midscheeps een kraan achter de schoorsteen geplaatst.