Koninklijke Maatschappij De Schelde

8 september 1973 verklaarde koning Willem III het Kanaal door Walcheren voor geopend. Het kanaal dat scheepvaart mogelijk maakte in een rechtstreekse verbinding tussen het Veerse Gat bij Veere en de Westerschelde bij Vlissingen. Het zou bij die gelegenheid zijn geweest dat koning Willem III aan scheepsbouwkundige ir. B.J. Tideman opdracht gaf nader onderzoek te doen voor scheepsbouw in Vlissingen. In de 28-jarige Arie Smit, samen met zijn vader eigenaars van een scheepswerf in Slikkerveer zag Tideman goede mogelijkheden.

In 1875 werd vond de oprichting van scheepswerf ‘De Schelde’ formeel plaats, met Joseph van Raalte als directeur. De Schotse William Hamilton Martin bracht de kennis van stoomketels en stoommachines in. Vier maanden later werd het predikaat ‘Koninklijk’ toegekend, Koninklijke Maatschappij De Schelde kortweg de KMS was een feit.

Scheepswerf en machinefabriek

De scheepswerf en machinefabriek in Vlissingen kwam tot groei en bloei. Een bestaande scheepswerf werd mede vanwege de aanleg van het Kanaal door Walcheren nieuw leven ingeblazen, na verloop van tijd kwamen er opdrachten binnen niet in de laatste plaats van de Koninklijke Marine, ‘De Schelde’ legde zich toe op het construeren van stoomketels en stoommachines, verwierf zich de licentie om Sulzer dieselmotoren te gaan bouwen. Om grotere schepen te kunnen bouwen werd de helling verlegt en verbreedt, woningen in het centrum van Vlissingen maakten plaats voor de vergroting vandaag werf. Tegelijk gaf ‘De Schelde’ werkgelegenheid en welvaart aan inwoners van Vlissingen. Ging het goed met de werf, ging het goed met debutant. Maar ook omgekeerd.

ms Willem Ruys (1939-1947)

Schepen van naam zijn in de loop der jaren bij ‘De Schelde’ gebouwd, waarvan ms Willem Ruys van de Rotterdamsche Lloyd veruit het bekendste is. Daarvan werd op 25 januari 1939 de kiel gelegd, het bleef de gehele oorlog als bouwnummer 214 op de helling, om in 1947 in de vaart te komen. De tewaterlating vond plaats op 1 juli 1946. Het schip werd voortgestuwd door acht identieke dieselmotoren welke via tandwielkasten twee schroefassen aandreven. Van deze dieselmotoren waren er zes geleverd door het Zwitserse Sulzer uit Winterthur, twee waren er in licentie gebouwd door De Schelde.

Stapelloop: remvlot van rijshout

Een stapelloop bij De Schelde vond per definitie plaats in de Vlissingse binnenhaven. Waarbij het schip diende te worden afgestopt zoals gebruikelijk met touwwerk, kettingen en klaarliggende sleepboten. Bij De Schelde kwam daar het gebruik van een rijsbed bij: een van rijshout gevlochten vlot, drijvende in de haven, waar het achterschip in werd opgevangen en de nodige weerstand door het water opwekte, met de bedoeling roer en schroef/schroeven niet te beschadigen.

Doorvaart naar de Westerschelde

Ten behoeven van Koninklijke Maatschappij de Schelde bevond zich tot 1959 naast de schutsluis een doorlaat met een schipdeur. Tekenend voor het belang dat Vlissingen en de scheepswerf bij elkaar hadden. Bij een tewaterlating werd de Keersluis van het Kanaal door Walcheren gesloten, en werd de schipdeur uit de doorlaat gevaren. Waarmee het water in de binnenhaven in open verbinding kwam met het water in de Westerschelde. Waardoor grotere schepen dan de de omvang van de Zeesluis de Vlissingse Binnenhaven konden bereiken en verlaten. Zoals ook ms Willem Ruys met een lengte van 192,4 meter, een breedte van 25,2 meter en een geladen diepgang van 8,9 meter.