ms Willem Ruys (1939-1947) • Koninklijke Maatschappij De Schelde

ms Willem Ruys (1947)

Onder bouwnummer 214 werd op 25 januari 1939 in Vlissingen de kiel gelegd van een vracht- passagiersschip voor de lijndienst op Nederlands Indië. De bestelling daarvoor was gedaan in het jaar daarvoor. Om precies te zijn op 7 mei 1938 door de Rotterdamsche Lloyd, bij de Koninklijke Maatschappij De Schelde. De Schelde was destijds de scheepswerf en machinefabriek gevestigd in Vlissingen. Maar het zou nog zevenenhalf jaar gaan duren tot de tewaterlating van ms Willem Ruys. Tijdens de bezetting van Nederland bleef het casco op de helling. De stapelloop vond plaats na de bevrijding, op 1 juli 1946.

Bouwnummer 214

De scheepswerf was belangrijk voor Vlissingen, vanwege de werkgelegenheid en de verdiensten. Koninklijk Maatschappij De Schelde had alles in eigen huis voor de scheepsbouw: een helling, een dok, de plaatwerkerij, de machinefabriek, de timmerfabriek. Voor de bezetter was Vlissingen aan de eveneens belangrijk. Vanwege de strategische ligging aan de Westerschelde, het vaarwater naar Antwerpen en aan de Noordzeekust. De bevrijding van Nederland ging in oktober 1944 dan ook gepaard met bombardementen door de geallieerden op en rondom Vlissingen, waarbij niet voorkomen kon worden dat ook woonwijken beschadigd raakten. Het nog onafgebouwde schip op de werf kwam wonderwel relatief onbeschadigd uit de strijd.

Verzet en voorziening

Verteld wordt dat na het uitbreken van de oorlog belangrijke materialen in een bodemtank, een niet toegankelijk gemaakte ruimte van het schip zijn opgeslagen. Zoals elektriciteitskabels, schakelkasten, elektromotoren en dynamo’s. Een elektronisch monteur van De Schelde zou daarvoor verantwoordelijk zijn geweest. Een daad van voorzienigheid en van verzet. Daarbij gaat het verhaal dat de zoetwaterinstallatie van het schip de inwoners van Vlissingen gedurende twee weken van drinkwater heeft voorzien. Als gevolg van oorlogshandelingen was de drinkwatervoorziening van Vlissingen beschadigd geraakt. Voor Vlissingen is de Willem Ruys een icoon geworden. Maar ook voor de rederij Rotterdamsche Lloyd, destijds opgericht door Willem Ruys (1837-1901). De naam van het schip verwijst naar een neef en naamgenoot van de oprichter. Deze Willem Ruys (1894-1942) behoorde tot de directie van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. In de oorlog door de bezetter gefusilleerd, vanwege diens betrokkenheid bij het verzet.

Te boek staat dat op 5 mei 1945 de motorbarkas, een motorsloep bestemd voor bouwnummer 214 ofwel ms Willem Ruys bij botenbouwer De Vries in Aalsmeer gevorderd is. Dit om mensen uit de ondergelopen polders op te halen, nadat de bombardementen voor dijkdoorbraken hadden geleid. Zo kreeg de later ms Willem Ruys de bijnaam een Vredesschip te zijn, en een redder in nood.

Sulzer Tweeslag dieselmotoren

ms Willem Ruys was uitgerust met twee drieblad schroeven en schroefassen die aangedreven werden door in totaal acht enkelwerkende tweeslag dieselmotoren. Door middel van elektromagnetische koppelingen konden vier dieselmotoren aan een schroefas worden gekoppeld. Van de acht identieke dieselmotoren waren er  geleverd door de Zwitserse machinefabriek Sulzer, gevestigd te Winterthur. Koninklijk Maatschappij De Schelde heeft de andere zes dieselmotoren in licentie gebouwd en geleverd.

ms Willem Ruys
ms Willem Ruys (1939-1947) van de Rotterdamsche Lloyd, afgebeeld op een ansichtkaart van schilder Victor Trip

Technische gegevens 

Scheepswerf: Koninklijke Maatschappij 
De Schelde, Vlissingen
Bouwnummer: 214 
Kiellegging: 25 januari 1939
Tewaterlating: 1 juli 1946
Lengte over alles: 192,38 meter
Lengte geladen lastlijn: 184,09 meter
Lengte geladen lastlijn voorsteven-hart roerkoning: 177,12 meter
Breedte geladen lastlijn buitenkant spanten: 24,99 meter
Breedte op A-dek: 22,67 meter
Geladen diepgang: 8,89 meter

Holte tot C-dek: 11,70 meter
Holte tot B-dek: 14,45 meter
Holte tot A-dek: 16,75 meter
Holte tot Promenadedek: 21,65 meter

Waterverplaatsing (geladen): 22.438 m²
Deadweight: 7238.00 ton (1016 kg)
Gross Tonnage: 21119.00 ton
Netto Tonnage: 12010.00 ton

Voortstuwing: Gebr. Sulzer A.G., Zwitserland 
Motor Type: Achtcilinder Tweeslag Enkelwerkend
Fabrikaat: 2 maal Sulzer, 6 maal De Schelde (licentie)
Typeaanduiding: 580 X 840 (boring X slag)
Vermogen: 32000 Pk 
Twee schroeven
Dienstsnelheid: 22 Knopen 

Bemanning: 425 
Passagiers: 800

Koninklijke Rotterdamsche Lloyd, 1947-1964

Ms Willem Ruys werd het vlaggenschip van de rederij Koninklijke Rotterdamsche Lloyd. Het onderhield vanaf 1947 de lijndienst tussen Nederland en het voormalige Nederlands-Indië, het latere Indonesië. Als passagiers velen die vanuit Nederlands-Indië een bestaan in Nederland op gingen bouwen, vanuit Nederland Nederlandsers die emigreerden naar Australië en Nieuw Zeeland. In totaal maakte ms Willem Ruys in de periode 1947 tot 1958 vierenzestig retourreizen. Nadat de repatriëring vanuit het voormalige Nederlands-Indië en de behoefte aan emigratie afnam werd ms Willem Ruys ingezet voor de lijndienst ‘rond de wereld’.  Waarbij de faciliteiten en luxe voor de passagiers werden vergroot.

ms Achille Lauro, 7 januari 1965

Op 22 december 1964 arriveerde ms Willem Ruys voor de laatste maal onder Nederlandse vlag in Rotterdam. Waarna het verkocht werd aan de Italiaanse rederij Lauro Line. Het schip werd verbouwd, het silhouet veranderde in het bijzonder door de hogere schoorstenen, en omgedoopt tot ms Achille Lauro. De van origine grijze romp werd blauw geschilderd. Waarna het schip twee maal het wereldnieuws haalde. In 1985 werd het schip gekaapt en werden bemanning en passagiers gegijzeld. Dit vond plaats in de Middellandse Zee voor de kust van Egypte. De tweede maal dat het schip het wereldnieuws haalde was bij haar ondergang in 1993.

Op 6 januari 1965 wed ms Willem Ruys overgedragen aan de nieuwe eigenaren, liggende bij N.V. Dok & Werf Maatschappij Wilton-Fijenoord, Schiedam. Op 7 januari 1965 vertrok het schip uit Rotterdam met de nieuwe naam Achille Lauro naar Palermo voor verbouwing.

Vergaan op 2 december 1994

In de nacht van 29 op 30 november 1994 brak er brand uit in de machinekamer van ms Achille Lauro. Het voer toen als cruiseschip voor de kust van Somalië. Overdag, op 30 november werden passagiers en bemanningsleden geëvacueerd, waarbij twee personen omkwamen, een derde opvarende werd als vermist opgegeven. Het cruiseschip werd te hulp geschoten, een sleepboot maakte vast maar de slagzij nam toe tot 35º. Uiteindelijk is op 2 december 1994 ms Achille Lauro ondergegaan in de golven, in de positie 7º14’ Noorderbreedte, 51º50’ Oosterlengte.

Lees hier bij de Stichting Historisch Maritieme Data meer. Ondermeer over de spraakmakende aanvaring met ms Oranje.

Geef een reactie