Museumschip Hudson (1939)
In de Maassluise binnenhaven nabij het Sleepvaartmuseum ligt de voormalige motorsleepboot Hudson van 1939. Het schip is destijds in de vaart gebracht door L. Smit & Co’s Sleepdienst. Naar Nederlandse begrippen een zeldzaam te noemen vooroorlogse motorsleepboot. Het ontwerp van de Hudson is decennia lang richtinggevend geweest voor de naoorlogse sleepboten, in het bijzonder voor de zeeslepers van L. Smit & Co Internationale sleepdienst kantoor houdend te Rotterdam. In de kleuren van die rederij is de Hudson dan ook geschilderd, evenals de zeesleper Elbe van later datum in de buitenhaven van Maassluis.
Sleepboot Hudson (1939)
De Hudson is op 15 april 1939 te water gelaten bij scheepswerf Piet Smit Jr. te Rotterdam. En daarmee een unieke vooroorlogse zeesleper te noemen. Andere motorzeeslepers zijn gesloopt of verloren gegaan. Weliswaar kan het schip niet meer op eigen kracht varen, schroef, schroefas en roerwerk ontbreken, evenals een algehele technische uitrusting, maar het schip geeft een goed beeld weer van vooroorlogse motorzeesleepboten. Het schip is gebouwd in opdracht van L.Smit & Co’s Internationale Sleepdienst Maatschappij N.V. te Rotterdam. Bij de nieuwbouw was er een 5 cilinder enkelwerkende Tweeslag Smit-Burmeister & Wain (B&W) dieselmotor met een asvermogen van 600 Pk bij 180 omwentelingen per minuut.
Technische gegevens
Motorsleepboot Hudson L.Smit & Co's Internationale Sleepdienst Maatschappij N.V. Rotterdam Scheepswerf: P. Smit Jr. NV, Rotterdam Opdracht verleend: 4 mei 1938 Bouwjaar: 1939 Bouwnummer: 522 Stapelloop: 15 april 1939 Proefvaart: 5 juli 1939 Bouwwerf: P. Smit Jr NV in Rotterdam Bouwnummer: 522 Tonnage: 294 BRT Netto tonnage: 94 m³ Lengte over alles: 37,00 meter Lengte tussen de loodlijnen: 35,26 meter Breedte over alles: 7,45 meter Holte: 4,15 meter Diepgang: 3,50 meter Voortstuwing 1939: Tweeslag enkelwerkende vier cilinder Bürmeister & Wain type 535-VF-62, 600 Pk / 180 omw/min Museummotor: Vierslag enkelwerkend vier cilinder Industrie type 4VD6A 200 Pk bij 330 omw/min Machinefabriek D. en Joh. Boot N.V. Alphen aan den Rijn
Zie hier een vergelijkbare scheepsmotor Industrie 4VD6A
Levensloop Hudson
Na in de vaart te zijn gekomen bij L. Smit & Co Internationale Sleepdienst Maatschappij NV in Rotterdam, maakte de Hudson haar eerste sleeptros, en wel naar Durban rond Kaapstad, met als sleep een baggermolen. Weer terug noordwaarts werd een reis gemaakt naar het Zweedse Malmö. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog bevond de Hudson zich nabij West Afrika, en werd het ingelijfd bij het Britse Ministry of Shipping. Na de oorlog werd het weer overgedragen aan haar eigenaar, L. Smit & Co Internationale Sleepdienst Maatschappij NV in Rotterdam. Begin 1962 wordt de motorsleepboot omgedoopt tot motorsleepboot Ebro, vanwege het vergaan van stoomsleepboot Ebro in de aanloop van de Westerschelde.
De ‘Hudson’ kan gezien worden al prototype van later te bouwen grotere motorzeesleepboten van L. Smit & Co, zoals de ’Tyne’, ‘Witte Zee’, ‘Java Zee’, ‘Poolzee’, ‘Humber’ en de in 1952 nog gebouwde Loire’.
Het ontwerp van de ‘Hudson’, de derde sleepboot met deze naam voor de rederij, was van de hand van Ir. W. van Beelen, toen nog in dienst van L Smit’s sleepdienst, later directeur bij J. & K. Smit te Kinderdijk, waar meerdere sleepboten zijn gebouwd.
De wereldwijde behoefte aan krachtige sleepboten laat de Hudson aan vervanging toe zijn. De sleepboot wordt daarom in 1963 verkocht voor de sloop aan N.V. Holland, Hendrik Ido Ambacht. Vervolgens wordt het schip met een lege machinekamer doorverkocht, om verbouwd te worden tot drijvende ijsfabriek in Ooltgensplaat. Het krijgt de naam ‘Johan-Dirk’, en wordt overgedragen aan D. de Jager in Stellendam. In 1977 krijgt de drijvende ijsfabriek de naam Elizabeth met als eigenaar H. Tanis in Stellendam.
Restauratie van de Hudson
In 1989 wordt de Elizabeth verkocht aan Stolks Handelsondeneming BV in Hendrik Ido Ambacht, sloop dreigde. De heer P. de Nijs, kapitein bij L. Smit & Co’s Internationale Sleepdienst richtte in datzelfde jaar de ‘Stichting Help de Hudson’ op, met als doel het schip te behouden als museumschip. En dat is vooralsnog geslaagd, getuige de foto’s genomen van het schip, in de havenkom van Maassluis.
Bron: Stichting Maritieme Historische Data (zie hier). Voor het verhaal van de Hudson gedurende de Tweede Wereldoorlog zie hier
