Kjeungskjær fyr 63°43’36” N, 9°31’51” E

Onderweg van Trondheim naar Bødø passeren we de markante Vuurtorenweg de naam  ‘Kjeungskjær fyr’. Nederland kent een aantal vuurtoren die tot de verbeelding spreken, zoals Brandaris op Terschelling en het Paard van Marken. Voor de Noren is dat vuurtoren Kjeungskjær. Kjeungskjær fyr is een monumentaal baken in zee, gebouwd op een klein rif in de Bjugnfjorden, op een afstand van zo’n drie kilometer van de nederzetting Uthaug, dat gelegen is de Noorse provincie Trøndelag. Het bewoonbare baken in zee is gebouwd in 1880, maar is geautomatiseerd in 1987. Sindsdien wordt het niet meer permanent bewoond, maar is het wel van belang voor de scheepvaart.

Van Trondheim naar Bødø

Beschrijving van Kjeungskjær fyr

Positie: 63°43’36” N, 9°31’51” E
Torenhoogte: 20,6 meter
Lichthoogte boven hoogwater: 17,5 meter
Lichtbereik: 8 zeemijl
Lichtwaarde: Oc WRG 6s

De rode zeehond

De vuurtoren staat op Kjeungskjæret, een klein rif dat bij (spring)vloed onder water komt te staan. Als ware het de Ommelebommelestiên van Urk. Het stenen bouwwerk heeft een achthoekige vorm als ware het een kasteel, en is donkerrood van kleur, vergelijkbaar met Scandinavisch rood. De vuurtoren wordt daarom ook wel ‘De rode zeehond’ genoemd. De vuurtoren 20,6 meter hoog en bij helder weer is het witte, rode en groen licht zichtbaar vanaf 8 Zeemijl. Het is een Onderbroken licht, met het lichtkarakter dat het licht na 6 seconden 1 seconden doofd. Een rustgevend licht, letterlijk en figuurlijk voor wie het veilige vaarwater zoeken opmzee. Vanwege de bijzondere geschiedenis en betekenis is de vuurtoren sinds 2000 beschermd als Cultureel Erfgoed.

Kjeungskjær fyr

De vuurtoren dankt haar naam aan de nabijgelegen eilandjes, die van een afstand kunnen lijken op een kudde kleine geiten (kjeunger). Het vaarwater langs de kust van Ørlandet is bij helder weer over het algemeen vrij overzichtelijk, behalve bij de lage Kjeungene. Vandaar dat een baken wenselijk was op Wesle Kjeungskjær, de meest westelijk gelegen rotsformatie, bij vloed onder water liggende.

De vuurtorenwachter en zijn gezin

Aanvankelijk werd Kjeungskjær bemand door een vuurtorenwachter en zijn gezin, die in de toren woonden. Vanwege de vier verdiepingen was er, zeker gezien de tijd waarin de toren werd gebouwd een ruime woningen. Maar daar staat tegenover dat de kinderen van het vuurtorenwachters-gezin alleen buiten konden spelen bij laag water. En wanneer de weersomstandigheden goed waren, vanwege overslaand water.

Door de jaren heen

De vuurtoren is permanent bewoond geweest van 1880 tot 1947. Vanaf 1947 werd de vuurtoren beheerd door twee vuurtorenwachters en één reservewachter, die bij toerbeurt de vuurtoren gingen bemannen. Maar geen van hen woonden de vuurtoren. In 1965 werd de vuurtoren van Kjeungskjær aangesloten op elektriciteit door middel van een onderzeese stroomkabel. In 1987 is het lichtbaken geautomatiseerd, waarmee ook aan het wachtlopen een einde kwam.