Brugge

Ongepland en bij ingeving reden we naar het Belgische Brugge, niet al te ver van onze woonplaats vandaan. Maar alhoewel we wisten dat Brugge bekend staat om de historische binnenstad, geheel en al aangemerkt als werelderfgoed, waren we niet daar niet eerder geweest. Maar zo slenterden we onverwacht op een zondagmiddag in het najaar door het stadshart van Brugge, nadat we de auto hadden geparkeerd in de Graaf de Mûelenaerelaan. Op loopafstand van de stadswal. Voor de zekerheid namen we een foto van de straatnaam. Mochten we op zoek moeten naar de auto.

Graaf de Mûelenaere (1794-1862)

Wie was Graaf de Mûelenaere, en waarom is er een laan naar hem vernoemd? Het straatbord licht al een tip van de sluier op, hij was de eerste gouverneur van West Vlaanderen. Maar nader onderzoek wees uit dat er een Nederlands tintje aan zit. Want wat was het geval, Felix Amand de Mûelenaere (1794-1862) is lid geweest van de Tweede Kamer, als volksvertegenwoordiger van de zuidelijke Nederlanden. Meestal in de oppositie, staat er in het Nieuw Nederlands Biografisch Woordenboek.

Functie elders

Want Felix Mûelenaere, opgeleid tot jurist stemt niet overal mee in, ten tijde van koning Willem 1 van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Mûelenaere stemt in 1826 tegen een wetsvoorstel met betrekking tot belastingen en assurantiën, en ook de staatsbegroting van dat jaar kan wat hem betreft van tafel, een jaar later in 1827 stemt hij ook tegen de herziene staatsbegroting. Rond 1829 bepleit hij grotere persvrijheid, met name voor de zuidelijke Nederlanden. Zijn voortdurende kritische houding tegenover de wetsvoorstellen leiden ertoe dat de regering onder koning Willem 1 hem het lidmaatschap van de Raad van Indië te Batavia aanbiedt. Als het ware ‘functie elders’. Maar daar trapt Felix Amand Mûelenaere niet in. Felis Amand blijft.

Belgische opstand

Om een lang verhaal kort te houden, in 1830 breekt de Belgische Opstand uit. De cultuurverschillen werken niet mee om de Noordelijke- en Zuidelijke Nederlanden bijeen te houden. Het katholieke zuiden weet zich niet gekend in de protestante koning Willem 1. De Franstalige edelen storen zich aan de Hollands sprekende regering. Van koning Willem 1 en zijn houding wordt ook wat gevonden. In 1831 slaat de vlam in de pan, de Franstalige separatisten komen in opstand en eisen onafhankelijkheid, het leger van de Noordelijke Nederlanden gaan de opstandelingen te lijf in een tiendaagse veldtocht van 2 tot 12 augustus 1831. Daarop roepen de Belgen de Fransen te hulp bij de schermutselingen, er komt een bestand waarbij de Belgen Leopold 1 als koning accepteren. Het loopt uit op een conventie en uiteindelijk een verdrag van London van 19 april 1839, pas dan ondertekend door Willem 1 die de tijd had genomen.

Gouverneur van West Vlaanderen

Ongeveer zo is het gekomen dat graaf Felix Amand de Mûelenaere de eerste gouverneur van de Belgische provincie West Vlaanderen is geworden. En er een laan in één vriendelijke buurt naar hem is genoemd. Waar we zonder mankeren ons vervoermiddel terug hebben gevonden.